Saturday, October 31, 2009

op n vos en n raaf


op n vos en n raaf

n sluwe vos hoorde in persingen
n raaf n behoorlijk oud vers zingen

`denk niet' spoog de raaf `dat de kaas in mn snavel
door t zingen terechtkomen zal in uw wafel!

al bijtend zuur zingen kwam onder mn knie
door etsles van meester gustave dorémi'


gustave doré, le corbeau et le renard
gustave doré, le corbeau et le renard

jean de la fontaine: franse dichter beroemd om zn fabels, waarin dieren net als bij aesopus zeer menselijk worden neergezet. (waar kennen we dat van...) de fabel van de vos en de raaf wordt al door aesopus verteld.

diego velazquez, aesopus
diego vélazquez, aesopus

persingen: `t kleinste dorp van nederland' in de ooijpolder bij nijmegen.

Monday, October 26, 2009

Sekseneutraal taalgebruik en sekseneutrale voornaamwoorden

Enige tijd geleden zegde ik toe om mijn pleidooi voor sekseneutrale voornaamwoorden toe te lichten.

Bij deze een korte apologie. [Update 20 november: dit blijkt maar zeer gedeeltelijk nodig. In het Engelse taalgebied voert men deze discussie al eeuwen! blijkt mij na eenvoudig googelen op `gender neutral pronouns'. Zie zeker ook gender neutral pronouns op de engelse wikipedia.]

Van de vele vormen van discriminatie waar onze wereld door wordt geplaagd, is de seksediscriminatie in mijn ogen misschien wel de meest moeilijke om te bestrijden.
`Discriminatie' betekent letterlijk niets anders dan `onderscheid maken'. Maar ieder mens is anders, dus ieder mens is verschillend, dus bedoelen we met discriminatie eigenlijk:

Discriminatie is mensen in verschillende groepen indelen, en het verschil belangrijk vinden.

Discriminatie wordt daarná dan vaak: een verschillende behandeling rechtvaardigen, een ongelijkwaardige behandeling creëren en in stand houden.

Maar alles begint bij het opmerken van het verschil, en er vervolgens belang aan hechten. Wie nog nooit gemerkt heeft dat mensen een voorkeurshand hebben voor schrijven, die kan linkshandigen als groep niet bewust discrimineren, omdat het bestaan van linkshandigen voor zo iemand verborgen is. Maar ook iemand die het verschil wel opmerkt maar het niet zo belangrijk vindt, en er vervolgens geen groepsindeling aan koppelt, zal niet snel in negatieve of positieve zin bewust discrimineren.

&&&&&&&&

Echter, bij het leren van een taal zoals Nederlands, krijgen zeer kleine kinderen al vanaf dag 1 ingeprent dat de verschillen tussen man en vrouw van het allergrootste belang zijn, in wat voor situatie dan ook (ook als het er eigenlijk voor het kind niet toe doet van welk geslacht iemand is).

Hoe gaat dat in vier* werk? (`vier' is een sekseneutraal persoonlijk voornaamwoord, zie verder in deze post).

Welnu, een kind leert dat vij*, om goed te praten, eerst van alle personen (zoals de bakker, of Hans, of oma, of het buurkind) moet vaststellen wat hun geslacht is. Het kind leert zo dat dit een wezenskenmerk is, zonder hetwelk je niet over mensen kan praten.

Wat doet het ertoe, of de bakker een vrouw of een man is, als je alleen maar daarheen gaat voor een brood, en je daarover wilt vertellen?

`Ik ging naar de bakker mamma, en ik zag Sonja en.... [hij? zij? het kind aarzelt] hij zei dat het brood op was.' `Maar kind toch, Sonja is toch een zij!' (Volwassenen vinden dat belangrijker dan dat het brood op is. Waarom? Omdat ze zelf ook zo zijn grootgebracht.).

&&&&&&&&&

En dit fenomeen zet dagelijks door, voor ons allemaal. Wie ook maar enigszins bekend is met neurolinguïstisch programmeren (NLP) zal snel zien dat wij door onze taal geprogrammeerd worden om de verschillen tussen mannen en vrouwen en de indeling in deze twee groepen als uiterst belangrijk te zien.

Maar een dergelijke programmering brengt ook de negatieve aspecten van seksediscriminatie met zich mee. En die negatieve aspecten zijn zo talrijk en ingrijpend, in mijn ogen. En zoals ik het zie, voor beide groepen gelijkelijk belemmerend, hoewel ik dat hier niet ga toelichten, en ik zeker geen enkel uitwas wil verdedigen, integendeel. Uitwassen komen voort uit de basispremisse, dat het verschil tussen vrouwen en mannen zo overheersend belangrijk en fundamenteel is.

$$$$$$

Hebben wij in de taal aparte voornaamwoorden voor linkshandigen en rechtshandigen? Moeten wij als wij het over de bakker willen hebben, weten welke hand vij als voorkeurshand heeft? Moeten wij weten welke leeftijd de bakker heeft? Moeten wij weten wat voor levensovertuiging de bakker aanhangt? Neen.

Maar we moeten wel weten wat de bakker precies tussen de benen heeft. Ook al komen we daarvoor absoluut niet bij de bakker.

$$$$$$

Met dit taalgebruik zorgen we ervoor dat we een Nederlandse man van 45 zeg, meer overeenkomsten vinden hebben met een Bosjesman van 87, dan met een Nederlandse vrouw van 45, die ruwweg dezelfde achtergrond, opleiding en levensovertuiging als de Nederlandse man heeft.

En de belachelijkheid daarvan ben ik langzamerhand steeds meer beu. (Hoe beu, kun je zien aan het feit dat ik in deze post toch maar even hoofdletters en ouderwets Nederlands gebruik. Want ik vind het belangrijker dat de boodschap overkomt dan dat de vorm modern of fraai is.).

Vandaar dus op deze site een uitgewerkt voorstel voor sekseneutrale voornaamwoorden. Het gebruik van deze voornaamwoorden zal je een bijzondere ervaring opleveren, dat beloof ik. Namelijk het sekseneutraal denken. De mogelijkheid om over een bakker te denken, zonder daarbij in te moeten vullen of deze lijdt/zal lijden/heeft geleden aan zaadlozing dan wel menstruatie.

Enjoy! (zie onder)

######

De volgende woordjes kunnen dienst doen als sekseneutrale persoonlijke voornaamwoorden. Gebruik ervan lijkt mij handig en voorkomt seksediscriminatie.

vij [zij, hij]

hav [haar, hem]

vier (enkelvoud), viere (meervoud) [haar, zijn]

wiers [wier, wiens]


Bijvoorbeeld: `de Waal en viere oevers', `het parlement en vier voorzitter, wiers duidelijke taal hav niet in dank werd afgenomen, hoewel vij ...'.

Het bezwaar dat `vier' al een andere betekenis heeft vervalt wanneer je het vergelijkt met `haar' en `zijn'.

Thursday, October 22, 2009

op n kiekendief (nu raaf)


op n kiekendief (nu raaf)

klikt kiekendief a. leibovitz:
`kstal plaatjes en k kon zelf niets
geen kip die zag me op mn fiets

maar nu, verbouwd tot fotoraaf,
hoe vaak k in mn auto graaf!
naar pennen voor n pootparaaf

k krabbel niet meer annabel
omdat k nu -voor fans jawel-
kan tekenen als raaf a.l. '


rafael, visvangst op t meer van galilei
rafaël (rafaello sanzio), visvangst op t meer van galilei

annie leibovitz, david byrne
annie leibovitz, david byrne

`vij kan tekenen als rafaël' is n (niet zo) bekende uitdrukking (vij: zie sekseneutrale voornaamwoorden), en/of in ieder geval n bekende uitspraak van picasso, die (ongeveer) zei: `ik kon op mn 12e al tekenen als rafaël, maar heb r n leven over gedaan om te leren tekenen als n kind'.
david byrne is de zanger van de talking heads
(kiek=foto, autograaf=door de auteur zelf handgeschreven tekst, autograph=handtekening)

op n koekoek


op n koekoek

n koekoek lei onlangs in ouagadougou
n schitterend ei en hij zong blij zn `cou cou'

`hoewel k zo slecht als n zeester of kwal zing,
is dit ei toch echt wel n meestervervalsing

en wilt u graag weten wie ik zo vervals
-bedenk dan dat cou in t frans staat voor hals'


barend cornelis koekkoek, rijndal
barend cornelis koekkoek, rijndal

frans hals, gypsy
frans hals, zigeunermeisje

ouagadougou: hoofdstad van (franstalig, voormalige kolonie) burkina faso

Monday, October 19, 2009

op n kanarie


op n kanarie

mislukte broodvermenigvuldiging!
kanarie pete vraagt verontschuldiging:

`k vloog boven broadway met broodjes
plots zag k omlaag door mn pootjes
dit swingende doolhof van lijntjes
en lette te laat op mn kleintjes

zo kwam 1 stuk broodfantasiehaan
in plaats van mond 2 in mond 3 aan'


piet mondriaan, broadway boogie woogie
piet mondriaan, broadway boogie woogie

tintoretto, de wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging
tintoretto, de wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging
tintoretto is de schildersnaam van jacopo comin (1518-1594)


broodhaan met palmpasen
(foto met dank aan katholieke universiteit leuven)

Thursday, October 15, 2009

op n koraalrif


op n koraalrif

n ijzersterk zingend koraalrif
schept n muur van geluid, n vokaal klif!

t duitse ensemble brult al bachs koralen
en ook monteverdi, vooral madrigalen

`bei hunner genie voelen wij ons gans niedrig'
- aldus de bas caspar, met david en friedrich


caspar david friedrich, rocky reef
caspar david friedrich, rotsig rif voor de kust

coral reef
koraalrif: bouwwerk geschapen door kolonies van koraaldiertjes.

johann sebastian bach, claudio monteverdi: beroemde componisten, van onder andere koralen en madrigalen.

Friday, September 25, 2009

op n woestijnvos


op n woestijnvos

`k zoek' puft n bakvos van meel nog witgeel
`n model voor mn doek appelmoes met kameel

kwor liever bekwaam in t verversvak
dandaddik nog zoet brood voor berbers bak

k email keimalle kamele camille:
je koppie voor noppes in gele acryl!'

n passerende casuaris:
`k geloof dat r maar 1 maar is'
(camille is n dromedaris)


willem maris, kameel
willem maris, kameel

jacob maris, halfportret van meisje
jacob maris, halfportret van een meisje

matthijs maris, portret van jacob maris
matthijs maris, portret van jacob maris

jan willem maris, lurid lawn
jan willem maris, lurid lawn

auguste rodin, portret van camille claudel
auguste rodin, portret van camille claudel

camille claudel, clotho (detail)
camille claudel, clotho (detail)

casuaris
casuaris = grote loopvogel uit nieuw-guinea en australië

Wednesday, September 02, 2009

op n la-brador


op n la-brador

brett brador briest bruiïg te braamt:
`t schijnt dat mn bridgeclub zich schaamt!

wijl ik niet modern ben en si blaf
okee, t klinkt vals en misschien laf

maar si valt niet goed bij de kaasboer
dus blijf k gewoon op de la-toer'


georges de la tour, cheater with ace of diamonds
georges de la tour, de valsspeler met de ruitenaas

braamt: dorpje in gelderland

Tuesday, September 01, 2009

op n schildersezel


op n schildersezel

tis duidelijk dattie zich schaamt,
die ezelschreeuwlelijk uit braamt

zn ezelgezel en daarbij nog diens doeken
gedurende schilderles zo te vervloeken

`wie godver mn kennis krijgt, krijgt ook zn vet'
zegt spijtig de schelder georges (de la tourette)


georges de la tour, de waarzegster
georges de la tour, de waarzegster

syndroom van gilles de la tourette: aandoening die gepaard gaat met motorische en vocale tics, soms met onwillekeurig schelden (coprolalia); braamt: dorpje in gelderland

Sunday, August 30, 2009

op n python


op n python

geef opdracht aan pieter de python!
dat kost u slechts 2, hooguit 3 ton

(gekwelde assassin,
zet zelden zn mes in,
gevestigd te gennep,
bedwelmt zich met hennep)

`maar ja, concurrentie'
klaagt losjes verwoordend
ons pieter `in dít vak
is doodgewoon moordend

dus wie k t liefst nog ns slim wurg?
die addergebroeders van limburg!'


gebroeders van limburg, les belles heures
gebroeders van limburg, les belles heures

during the time of the crusades the members of a certain secret muslim sect engaged people to terrorise their christian enemies by performing murders as a religious duty. these acts were carried out under the influence of hashish, and so the killers became known as hashshashin, meaning eaters or smokers of hashish. hashshashin evolved into the word assassin. (bron: fun-with-words)

gennep: oud plaatsje in noord-limburg


python reticulatus, foto: mariluna
python reticulatus
(netpython, foto mariluna)

Saturday, August 29, 2009

op een antilope


op n antilope

hans dansantilope te manen
loopt boos weg uit bistro meer zwanen:

`geen zwaan danst, davinniknie netjes
als buiten staat: soep met balletjes'


gemsbokken (oryx)
gemsbokken (oryx gazella) in Namibië
(foto: Bries)

zwanenmeer
het Zwanenmeer (russisch: Лебединое Озеро) is een ballet van de choreografen Marius Petipa en Lev Ivanov op de muziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski.
(foto: Peter Gerstbach)

Manen: voormalig buurschap bij Ede, Gelderland; Hans van Manen: Nederlands choreograaf.

op een roodborstje en een spotvogelijn


op n roodborstje en n spotvogelijn

passanten vertoont om n broodkorst
haar boezempartij robin roodborst

voldoende bemiddelde heren
zien haar vroeg of laat uit de veren

toch smacht ongeacht wat haar loon is
n working girl naar n adonis

zo wenkt ze sem spotvogel: `liefje
kom hier aan de bar, zeg wat blief je?'
`doe mij dan maar' gniffelt t schoffie
`n dubbele décollekoffie'


nikolaj peters, robin
Nikolaj Peters, roodborstje (1794, 9 x 16 cm)

jan gerard keulemans, spotvogel
Jan Gerard Keulemans, spotvogel
(uit: Naumann, Naturgeschichte der Vögel Mitteleuropas, 1897)

working girl: engels eufemisme voor prostituee; Adonis: uitzonderlijk aantrekkelijke jongeman (naar de Griekse god Adonis met wie het uiteraard slecht afliep).

Friday, August 28, 2009

op n sabeltandtijger


op n sabeltandtijger

`de reden dat' gromt sanne sabeltandtijger
`k animal planet als kabelklant weiger
is dat in hun multiple-choice nature quiz
k vrouwlijke kleurnuancering zo mis

goed/fout, 1 of 2, wie doet daar nu aan mee?
men maakt van hyena desnoods hyja/nee!

de keus `a of b' is zwart/witsnoep voor mannen
maar míjn bijnaam luidt niet voor niks toch c-sanne?'




paul cézanne, madame cézanne


walking with beasts, smilodons (soort sabeltandtijgers)

bbc serie uit 2001, smilodon reconstructie door nigel booth; animal planet: tv-zender met louter dierenprogramma's;

Wednesday, August 26, 2009

op nog n beer


op nog n beer

tvdomineemiljonair
en hardrockfanaat yogi bear
is nu ook immens populair
als ster in de musical hair

`als harigste onder de yogi's
was deelname niet meer dan logisch'
zo fleemt i naar co-ster ophelia
die dweept met zn oerpsychedelia:

decors vormen cibachrome-schismen,
de plot telt slechts anachronismen

`k kick op de scène waar hanna
en barbera zingen `hosanna!'
en ík erdoorheen schreeuw `well hello joan d'arc!
nice haircut and welcome to bellowstone park''


george bellows, paradise point
george bellows, paradise point

john everett millais, ophelia
john everett millais, ophelia
zie ook mn weblog

yogi bear, de stripheld van jellystone park
yogi bear: beroemde (tekenfilm)stripfiguur van de hanna en barberastudio, woonachtig in jellystone park = grap op yellowstone park, t nationale park van de usa.

yogi: yoga-meester, spiritueel meester
ophelia: karakter in hamlet van shakespeare
psychedelia: jaren '60 '70 psychedelische muziek / geestverruimende middelen
hosanna: liedje uit jesus christ superstar, musical net iets na hair
joan d`arc: jeanne d'arc
cibachrome: bijzonder kleurprocedé voor fotografische afdrukken
schisme: splijting - meestal van religies
anachronisme: iets dat niet past bij n bepaalde periode in de geschiedenis (horloge in de steentijd)